Pastwiska, znana również jako historia Pastwisko, to dzielnica znajdująca się w Grudziądzu, w północnej Polsce. Ta część miasta, której historia sięga daleko wstecz, ma swoje korzenie w dawnych czasach, co jest odzwierciedlone w niemieckiej nazwie Pastwitz oraz historycznej nazwy Altweide.
Obszar ten został formalnie włączony w granice Grudziądza w 1976 roku, co podkreśla jego znaczenie w rozwoju miejskim regionu.
Położenie
Pastwiska znajdują się w malowniczym miejscu, gdzie ulice Skowronkowa i Bażancia tworzą charakterystyczne widły. Od północy, tę wymagającą przestrzeń ogranicza wąski odcinek granicy z Lotniskiem, które stanowi istotny punkt w infrastrukturze regionu. Wschodnią część tej okolicy zajmuje sąsiedztwo z Węgrowem, co dodaje jej atrakcyjności geograficznej. Z kolei od południa Pastwiska graniczą z obszarem gminy Grudziądz, a wzdłuż południowej granicy płynie malownicza rzeczka Marusza, która tworzy naturalną barierę. Na zachodzie, dzielnica sąsiaduje z Lasem Komunalnym, znanym również jako Las Rudnicki, co oferuje mieszkańcom dodatkowe tereny zielone do rekreacji i odpoczynku.
Historia
Historia tej niewielkiej miejscowości sięga 1623 roku, kiedy to we wspomnianych aktach grudziądzkich odnotowano pierwszą wzmiankę. Wówczas Jan Działyński, starosta pokrzywieński, przekazał te tereny szlachcicowi Janowi Lichtianowi. Przez kolejne lata, w okresie około 1765 roku, w miejscowości osiedli dzierżawcy, tacy jak Paweł Bremer, Henryk Dreus, Piotr Heinrich, Konrad Kikbur, Jerzy Kuhn, Herman Schmade oraz Andrzej Paul, którzy płacili 57 florenów czynszu. Byli to menonici, którzy przybyli z zachodniej Europy, aby zmeliorować te tereny.
W północno-wschodniej części miejscowości mieścił się folwark Melkarnia, którego właścicielem był Konrad Krank. Wysiew z tego folwarku wynosił 26 korcy, przynosząc dochód wynoszący 430 florenów i 12,5 grosza.
W czasach zaboru pruskiego Pastwiska stały się gminą jednostkową podległą powiatowi grudziądzkiemu. W 1778 roku 12 włók i 23 morgi związane z melkarnią wydzierżawiono miejscowym chłopom, którzy płacili roczną opłatę w wysokości 386 talarów. W 1868 roku obszar Pastwiska wynosił 815,31 mórg. Na tym terenie znajdowało się 81 budynków, w tym 25 domów mieszkalnych, zamieszkałych przez 165 osób. Pod koniec XIX wieku przy ulicy Jaskółczej wytyczono teren pod zabudowę przyszłego cmentarza komunalnego.
W 1910 roku właścicielem wsi był Otto Werber, jednak z biegiem lat miejscowość zaczęła podupadać, z uwagi na niezbyt urodzajną glebę. Od 1919 roku Pastwiska były częścią województwa pomorskiego, a od 1934 roku znalazły się w granicach nowo utworzonej zjednoczonej gminy Grudziądz, gdzie we wrześniu 1934 roku utworzono gromadę Pastwisko. Do 1944 roku obszar wsi zajmował powierzchnię 190,4 ha, zamieszkiwaną przez zaledwie 124 osoby.
Po zakończeniu II wojny światowej, Pastwisko stało się jedną z piętnastu gromad gminy Grudziądz w powiecie grudziądzkim, a od 1950 roku przynależało do województwa bydgoskiego. W wyniku reformy administracyjnej, jesienią 1954 roku część gromady (przysiółek Jałowa Buda o powierzchni 21 ha) została włączona do Grudziądza, podczas gdy reszta Pastwiska weszła w skład nowo utworzonej gromady Piaski, gdzie pozostała do końca 1972 roku, aż do kolejnej reformy gminnej.
W dniu 1 stycznia 1973 roku, Pastwiska włączono do reaktywowanej gminy Grudziądz jako część sołectwa Kobylanka. W latach 1975–1976 miejscowość znajdowała się w województwie toruńskim, a 1 lipca 1976 roku Pastwiska (o powierzchni 310,36 ha) zostały włączone w obręb miasta Grudziądza.
Przypisy
- a b c d EdwardE. Wiśniewski EdwardE., Biuletyn Koła Miłośników Dziejów Grudziądza 2006, Rok 4, nr 33(107): Dzieje Maruszy i okolicznych miejscowości, „Biuletyn Koła Miłośników Dziejów Grudziądza”, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, 2006 [dostęp 15.09.2023 r.]
- a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 09.01.2021 r.]
- Jerzy Danielewicz – Dzieje Grudziądza, s. 115
- a b Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 144
- Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 06.12.1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim
- Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 01.12.1954 r., Nr. 12, Poz. 63
- Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 01.07.1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 01.01.1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
- a b Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 600
- Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 220
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Rządz (Grudziądz) | Rudnik (Grudziądz) | Stare Miasto (Grudziądz) | Strzemięcin (Grudziądz) | Tarpno (Grudziądz) | Węgrowo (Grudziądz) | Mniszek (Grudziądz) | Owczarki (Grudziądz) | Tuszewo (Grudziądz)Oceń: Pastwiska (Grudziądz)