Tuszewo, znane również pod nazwą Tusch, to jedna z charakterystycznych dzielnic Grudziądza.
Znajduje się w wschodniej części miasta, co nadaje jej wyjątkowy charakter oraz bliskość do różnych punktów usługowych i rekreacyjnych.
Nazwa
Pochodzenie nazwy Tuszewo jest owiane tajemnicą, gdyż brakuje szczegółowych informacji na ten temat. Na przestrzeni lat, nazwa tej miejscowości ulegała różnym przekształceniom, wśród których można wyróżnić kilka form, takich jak: Tusch, Tuseph, Tuschino, Tuschow, Tawsche oraz Tusschaw.
W dokumencie przywileju łowickiego z 1222 roku wieś zostało uwidoczniona pod nazwą Tuseph. Natomiast w roku następnym, w przywileju wydanym przez księcia mazowieckiego Konrada, Tuszewo zostało zapisane jako Tuschino qude Naroschinik dicitur (z łac. Tuschino, które się Naroschinik zowie). Jest to związane z tzw. narocznikami – powinnościami, jakie ludność wiejska osady miała względem pobliskiego grodu w czasach średniowiecza.
Historia
Historia Tuszewa sięga daleko w przeszłość, już w 1173 roku miejscowość ta znalazła się w obrębie szerokich dóbr ziemi chełmińskiej, które składały się z 26 wsi. Panował nimi wojewoda Żyrosław z rodu Powałów, jako przedstawiciel księcia mazowieckiego. Po śmierci jego syna Olta w 1207 roku, majątek, w tym Tuszewo, powrócił pod jurysdykcję księcia Konrada Mazowieckiego.
W dokumentach z 18 czerwca 1291 roku w przywileju dotyczącym lokacji Grudziądza, wspomniane zostało jezioro Tuszewskie jako jeden z punktów granicznych miasta. W XIV wieku folwark Tuszewo stał się własnością zamku grudziądzkiego. W 1398 roku Krzyżacy, obecni w Tuszewie, prowadzili hodowlę ponad 2000 owiec, a także osiedlili się tu pierwsi holenderscy menonici, którzy zostali dzierżawcami na mocy przywileju wydanego przez starostę grudziądzkiego Jana Zborowskiego.
W 1789 roku Tuszewo kwalifikowało się jako wieś królewska, posiadająca 25 dymów. Natomiast w 1857 roku miało miejsce uwłaszczenie 17 dzierżawców. W 1885 roku wieś zajmowała obszar 336 ha i zamieszkiwało ją 195 mieszkańców w 29 domach. Zachowały się tu także trzy cmentarze, które stanowią pozostałość z przełomu XIX i I pół. XX wieku.
Kolejne istotne wydarzenie miało miejsce w 1906 roku, kiedy to w Tuszewie zbudowany został fort. W 1913 roku uruchomiono Zakłady Graficzne Wiktora Kulerskiego. W 1925 roku wieś miała zaszczyt gościć prezydenta Rzeczypospolitej Stanisława Wojciechowskiego.
Dzięki zmianom administracyjnym, 1931 rok ukazał, że obszar Tuszewa obejmował 345,5 ha i liczył 607 mieszkańców. Tuszewo ostatecznie weszło w skład Grudziądza w dwóch etapach, pierwsza część miała miejsce 15 czerwca 1934 roku, a druga 5 października 1954 roku.
Komunikacja
Do Tuszewa można dotrzeć różnymi środkami transportu, co znacznie ułatwia podróż mieszkańcom i turystom. Obsługiwane są tutaj autobusy miejskie oraz powiatowe, w tym połączenia realizowane przez MZK Grudziądz, które kursują na liniach oznaczonych numerami: 4, 8, 15 oraz dodatkowo na liniach komunikacji powiatowej: P4 i P11.
W okolicach dzielnicy znajduje się również przystanek kolejowy, znany jako Grudziądz Tuszewo. Jest to ważny punkt, ponieważ zatrzymują się tutaj pociągi obsługiwane przez POLREGIO, co pozwala na wygodne podróże w różnych kierunkach.
Dodatkowo, dla tych, którzy preferują alternatywne opcje, dostępne jest także prywatne połączenie autobusowe oferowane przez przewoźnika Merc-Bus, które kursuje w kierunku Wielkich Lnisk oraz Salna.
Przypisy
- a b c d Tuszewo nad jeziorem [online], Nowości Dziennik Toruński, 28.02.2007 r. [dostęp 30.08.2023 r.]
- a b c EdwardE. Wiśniewski EdwardE., Historia Tuszewa, „Biuletyn Koła Miłośników Dziejów Grudziądza”, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, 2005 r. [dostęp 06.09.2023 r.]
- a b Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 01.12.1954 r., Nr. 12, Poz. 63
- a b Dz.U. 1934 nr 49 poz. 448
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Pastwiska (Grudziądz) | Rządz (Grudziądz) | Rudnik (Grudziądz) | Stare Miasto (Grudziądz) | Strzemięcin (Grudziądz) | Tarpno (Grudziądz) | Węgrowo (Grudziądz) | Mniszek (Grudziądz) | Owczarki (Grudziądz)Oceń: Tuszewo (Grudziądz)