Erich Georg Alexander Sebastien von Falkenhayn, urodzony 11 września 1861 roku w Białochowie, a zmarły 8 kwietnia 1922 roku w Poczdamie, był wybitnym pruskim generałem piechoty. Jego kariera wojskowa sięgała lat 1914–1916, kiedy to pełnił funkcję szefa sztabu generalnego oraz głównego dowódcy armii niemieckiej.
Falkenhayn był także tureckim marszałkiem armii, co podkreśla jego znaczenie w kontekście międzynarodowych relacji wojskowych tamtego okresu. Przez lata swojej służby wojskowej został odznaczony prestiżowym orderem Pour le Mérite z Liściem Dębu, co jest świadectwem jego umiejętności strategicznych i dowódczych.
Życiorys
Erich von Falkenhayn był postacią niezwykle istotną w dziejach I wojny światowej, pełniąc szereg kluczowych ról wojskowych. Jego kariera zaczęła się 17 kwietnia 1880 roku, kiedy to został mianowany porucznikiem. Wkrótce po ukończeniu Korpusu Kadetów, stacjonował w 91 Oldenburskim Pułku Piechoty. Niecałe dziesięć lat później, w 1890 roku, został przydzielony do pruskiego sztabu generalnego, co otworzyło przed nim nowe możliwości. W marcu 1893 roku awansował na kapitana, a jego kariera nabrała tempa.
W latach 1896-1903 służył jako instruktor armii chińskiej oraz attaché wojskowy. W marcu 1899 roku uzyskał stopień majora, a niedługo później swoją wiedzę wykorzystał jako szef sztabu Sił Ekspedycyjnych, działających podczas powstania bokserów w Pekinie. Po powrocie do Niemiec, od 1903 roku przez pewien czas stacjonował w 92 Pułku Piechoty, by w 1905 roku zostać awansowanym na podpułkownika.
W maju 1908 roku Falkenhayn doszedł do stopnia pułkownika i objął stanowisko szefa sekcji Wielkiego Sztabu Generalnego. Jego kolejna rola to bycie oficerem sztabowym XV Korpusu Armii w Strasburgu. 22 kwietnia 1912 roku otrzymał awans na generała majora. Rola Falkenhayna zaczęła się zmieniać, gdy w wrześniu 1914 roku Helmuth von Moltke został usunięty z pozycji szefa sztabu generalnego; to wtedy Falkenhayn objął to stanowisko.
Jego pierwsze decyzje jako naczelny dowódca były pełne wyzwań. W dniu 20 stycznia 1915 roku został jednak odwołany ze stanowiska ministra wojny, ponieważ nowy dowódca frontu zachodniego postanowił odciąć Anglików i Francuzów od dostępu do morza w ramach koncepcji „wyścigu ku morzu”. Niestety, plany te zakończyły się fiaskiem, co spowodowało, że Falkenhayn musiał przearanżować strategię, koncentrując się na obronie i prowadzeniu działań na różnych frontach, w tym głównie na wschód, dążąc do zmuszenia Rosji do podpisania odrębnego pokoju.
W 1915 roku Falkenhayn był odpowiedzialny za przygotowanie serii ofensyw odnoszących sukcesy na froncie wschodnim, a także za zdobycie Serbii. Jednakże znalazł się w opozycji do naczelnym dowództwem armii niemieckiej, reprezentowanym przez Hindenburga i gen. Ludendorffa, co doprowadziło do wewnętrznych konfliktów. Sprzeciwiał się angażowaniu całego wysiłku przeciwko Rosji, nie wierzył w możliwość całkowitego zwycięstwa nad tym państwem.
Falkenhayn stworzył plan, który zakładał osłabienie aliantów zachodnich poprzez ataki okrętów podwodnych oraz rozpoczęcie masywnej ofensywy pod Verdun, która miała na celu „wykrwawienie” armii francuskiej. Niestety, porażka tego planu oraz sukcesy ofensywy Brusiłowa na wschodzie, a także przystąpienie Rumunii do wojny, doprowadziły do utraty zaufania do Falkenhayna, co zaowocowało jego dymisją w sierpniu 1916 roku.
Po dymisji objął dowodzenie 9 Armii, gdzie osiągnął znaczące sukcesy w walkach przeciwko Rumunom. Do 1917 roku Falkenhayn został mianowany na naczelnego dowódcę niemiecko-tureckiej Grupy Armii Yildirim. Jego zadaniem było podporządkowanie Anglików w Bagdadzie, jednak i w tym przypadku nie udało mu się spełnić nałożonych celów militarno-strategicznych, co doprowadziło do kolejnych niepowodzeń.
W 1918 roku, po traktacie brzeskim, Falkenhayn dowodził niemiecką 10 Armią na froncie wschodnim, z sukcesem posuwając się w kierunku Mińska. Ostatecznie, z powodu podpisania rozejmu w Compiègne, musiał rozpocząć ewakuację wojsk niemieckich z Białorusi. Opuścił dowództwo w lutym 1919 roku.
Po zakończeniu służby wojskowej w 1919 roku osiedlił się w swoim rodzinnym pałacu. W 1920 roku opublikował swoje wspomnienia, a władze akademickie przyznały mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma w Berlinie. Erich von Falkenhayn zmarł w 1922 roku z powodu niewydolności nerek, pozostawiając po sobie znaczący ślad w historii.
Odznaczenia
Erich von Falkenhayn był osobą, która otrzymała wiele prestiżowych odznaczeń podczas swojej kariery wojskowej. Wyróżnienia te odzwierciedlają jego wkład i osiągnięcia w służbie.
- medal chiński (China-Denkmünze) z roku 1900,
- Pour le Mérite, przyznany 16 lutego 1915 roku,
- liście dębu, nadane 3 czerwca 1915 roku,
- order orła czarnego, otrzymany 12 maja 1915 roku,
- krzyż wielki orderu Maksymiliana Józefa, przyznany 26 czerwca 1915 roku.
Przypisy
- FachhochschuleF., Promotionen honoris causa [online], Archivführer deutsche Kolonialgeschichte [dostęp 26.12.2022 r.]
- Joseph A.J.A. Biesinger, Germany: A Reference Guide from the Renaissance to the Present, s. 366 (ang.).
- Spencer C.S.C. Tucker, 500 Great Military Leaders, s. 230-231 (ang.).
- Spencer S. Tucker, World War I: A Student Encyclopedia, s. 658-659 (ang.).
- Spencer S. Tucker, Priscilla MaryP.M. Roberts, World War I: A Country-by-Country Guide, s. 220-221 (ang.).
- Spencer S. Tucker, Priscilla MaryP.M. Roberts, Encyclopedia of World War I, t. 1, s. 406-407 (ang.).
- Stanley S. Sandler, Ground Warfare: An International Encyclopedia, Tom 1, s. 270 (ang.).
- Carl Cavanagh C.C. Hodge, Encyclopedia of the Age of Imperialism, 1800-1914, s. 215.
- David T.D.T. Zabecki, Germany at War: 400 Years of Military History, s. 405-406, ISBN 978-1-59884-981-3 (ang.).
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Helmut Arpke | Jan Reutt | Alfred Fleischer | Henryk Biegalski | Andrzej Kubiak (pułkownik) | Jan Budziński | Zbigniew Kruszelnicki (żołnierz) | Ryszard Żuchowski | Karl Rudolf von Ollech | Viktor Karl Ludwig von Grumbkow | Tadeusz MaślonkowskiOceń: Erich von Falkenhayn