Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne w Grudziądzu


Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika w Grudziądzu to wyjątkowe miejsce o bogatej historii, które odgrywa znaczącą rolę w edukacji astronomicznej. Historia tego obiektu sięga 1964 roku, kiedy to powołano go do życia na mocy uchwały Walnego Zjazdu Delegatów Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, który odbył się w Krakowie. W tamtych czasach w Polsce funkcjonowało jedynie jedno większe planetarium – Śląskie w Chorzowie.

Budowa grudziądzkiego planetarium była częścią większej akcji upamiętniającej 500-lecie urodzin wybitnego astronoma Mikołaja Kopernika. W związku z tym przedstawicielom Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii zrodziło się hasło: „Co najmniej 5 planetariów i obserwatoriów astronomicznych na 500-lecie”. Warto zauważyć, że Kopernik był wówczas postrzegany głównie jako astronom, a jego związek z Grudziądzem był praktycznie nieznany. W 1968 roku w mieście powstało Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii, które zainicjowało działania na rzecz popularyzacji dorobku Kopernika. Z czasem Grudziądz zyskał miano miasta kopernikowskiego, włączając się do Szlaku Kopernikowskiego oraz dołączając do tak znanych miejsc jak Toruń, Frombork, Kraków, Olsztyn i Lidzbark Warmiński.

Decyzja o budowie Planetarium zapadła w styczniu 1971 roku, kiedy wybrano lokalizację w gmachu Technikum Chemicznego i Elektrycznego w Grudziądzu. Budowa trwała jedynie siedem miesięcy, a inauguracja nowego obiektu miała miejsce w marcu 1972 roku. Kluczową postacią w historii planetarium była Małgorzata Śróbka-Kubiak, która pełniła funkcję kierownika przez ponad trzy dekady, od początku istnienia obiektu do 2005 roku. Obecnie kierownikiem Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego jest Sebastian Soberski.

W ciągu 35 lat działalności, Grudziądzkie Planetarium przyciągnęło ponad 250 tys. miłośników astronomii. Obiekt organizuje również Ogólnopolskie Młodzieżowe Seminarium Astronomiczne (OMSA), które przekształciło się w ważną platformę dla młodych pasjonatów nauki. W 2009 roku odbył się dwudziesty piąty finał tego prestiżowego konkursu.

Podstawową formą działalności grudziądzkiego planetarium są projekcje dydaktyczne przeznaczone dla różnych typów szkół, obejmujące nauczanie przyrody, geografii i fizyki, a także z myślą o przedszkolakach. Rocznie planetarium odwiedza około 8000 osób, co dowodzi jego znaczenia w lokalnej społeczności oraz w popularyzacji wiedzy o astronomii.

Obserwatorium

W skład kompleksu planetarium wchodzi również obserwatorium astronomiczne, które stanowi jego istotne uzupełnienie. Jego kopuła, o średnicy wynoszącej 4 metry, charakteryzuje się możliwością obrotu i od 1986 roku otwierana jest automatycznie, co znacznie ułatwia prowadzenie obserwacji.

W centralnej części obserwatorium można znaleźć teleskop zwierciadlany Meniscas, który jest przykładem teleskopu Maksutowa Cassegraina produkcji renomowanej firmy Zeiss. Urządzenie to ma średnicę obiektywu wynoszącą 150 mm oraz ogniskową równą 2250 mm. Jego zestaw okularów, których ogniskowe zawierają się w zakresie od 40 do 6 mm, pozwala na uzyskiwanie powiększeń od 56 do 375 razy. Teleskop ten dysponuje zasięgiem wizualnym równym 12,3.

Wokół kopuły umiejscowiony jest taras obserwacyjny, na którym znajduje się teleskop soczewkowy, znany jako refraktor. Ten teleskop ma średnicę obiektywu wynoszącą 80 mm oraz ogniskową 1200 mm. Maksymalne powiększenie, jakie można uzyskać przy jego użyciu, wynosi 125, a zasięg wizualny równy jest 11. Oba teleskopy wykorzystują montaż paralaktyczny, co wraz z zastosowaniem mechanizmu zegarowego przyczynia się do precyzyjnego śledzenia obiektów na niebie.

Dzięki dodatkowym elementom, takim jak filtr i ekran słoneczny, w słoneczne dni możliwe jest obserwowanie plam na Słońcu. W godzinach wieczornych układ przestrzenny obserwatorium umożliwia prowadzenie szczegółowych obserwacji aktualnie widocznych ciał niebieskich, co sprawia, że jest to miejsce niezwykle interesujące dla pasjonatów astronomii.


Oceń: Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne w Grudziądzu

Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:16