Apolonia Załuska-Strömberg

---

Życiorys

Apolonia Załuska-Strömberg urodziła się w Brodnicy, gdzie spędziła swoje wczesne lata. Już w wieku 13 lat rozpoczęła edukację w szkole dla dziewcząt w Kościerzynie. W 1924 roku ukończyła gimnazjum w Warszawie, a następnie postanowiła kontynuować naukę na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Poznańskiego. W 1930 roku obroniła pracę magisterską pt. „Przyroda w twórczości Franciszka Karpińskiego”.

W 1934 roku uzyskała tytuł doktora, prezentując pracę naukową o tytule „Poezja opisowa Dellille’a w Polsce” na Uniwersytecie Jagiellońskim, co zaowocowało wyróżnieniem za najlepszą pracę roku. W 1936 roku przeniosła się do Warszawy, gdzie rozpoczęła studia z zakresu filologii szwedzkiej. Po zdobyciu stypendium pojechała do Szwecji, gdzie do 1939 roku pracowała jako lektor języka polskiego na uniwersytecie w Uppsali, jednocześnie wykonując tłumaczenia z języka szwedzkiego oraz prowadząc działalność naukową.

Niestety, jej pierwsze prace translatorskie zniknęły, gdyż spłonęły na początku drugiej wojny światowej w magazynach Książnicy Atlas w Warszawie. Po powrocie do Polski w 1939 roku, udzielała lekcji ze swojego głównego przedmiotu – języka szwedzkiego, ale wybuch wojny zastał ją w Brodnicy. Ukrywając swoje wykształcenie, zaangażowała się w konspiracyjną działalność Armii Krajowej.

Podczas tej działalności doświadczyła różnych represji, w tym związanych z akcją „Łańcuch”. Po wojnie objęła stanowisko dyrektora liceum w Brodnicy, jednak po kilku miesiącach zrezygnowała i przeniosła się do Krakowa, gdzie podjęła pracę jako lektor języka szwedzkiego na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1946 roku otrzymała stypendium Ministerstwa Wychowania Religijnego i Oświecenia Publicznego, co umożliwiło jej wyjazd do Uppsali, gdzie kontynuowała pracę lektora oraz zgłębianie nauk nordyckich, szczególnie języka staroislandzkiego.

Od roku 1957 prowadziła wykłady z filologii skandynawskiej. W swoim dorobku tłumaczeniowym miała wiele klasycznych dzieł oraz popularnych sag islandzkich, w tym Eddę poetycką, wydaną w 1986 roku przez Ossolineum.

Apolonia Załuska-Strömberg była aktywną członkinią licznych stowarzyszeń naukowych, takich jak Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie, Språkvetenskapliga Sällskapet w Uppsali, czy Samfundet för Nordisk Forskning w Sztokholmie. Po jej śmierci, zgodnie z ostatnią wolą, ogromna część jej spuścizny, w tym korespondencja, publikacje, dokumenty oraz osobiste przedmioty, została przekazana do muzeum w Brodnicy.

Odznaczenia

W 1975 roku rząd Islandii uhonorował Apolonię Załuską-Strömberg w uznaniu jej znaczącego wkładu w promowanie kultury islandzkiej. Otrzymała wówczas najwyższe odznaczenie tego kraju – Krzyż Rycerski Orderu Sokoła Islandzkiego.

---

Oceń: Apolonia Załuska-Strömberg

---